Ενδείξεις ότι βρίσκεσαι σε μία τοξική σχέση;

Πολλοί άνθρωποι που έρχονται στο γραφείο μου παραπονιούνται ότι δεν νιώθουν ικανοποιημένοι από τη σχέση/ το γάμο τους. Άλλοι πάλι (συνήθως γυναίκες) έρχονται αφου έχουν περάσει αρκετά χρόνια (εκεί γύρω στα 45- 50 έτη), έχοντας διαπιστώσει ότι τόσα χρόνια ήταν σε έναν γάμο στον οποίο δεν ένιωθαν ικανοποιημένοι. Συχνά διαπιστώνουν λοιπόν ότι ήταν σε μία σχέση με έναν άντρα ο οποίος μπορεί να είχε τον έλεγχο αυτής της σχέσης κι δεν της επέτρεπε να λειτουργήσει αυτόνομα και ελεύθερα. Αυτό που προκαλεί ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι τα άτομα τα οποίο κάνουν σχέση με τέτοιους ανθρώπους δυσκολεύονται να αντιληφθούν την πραγματικότητα της σχέσης αυτής και τα αληθινά κίνητρα των συντρόφων τους.

Παρακάτω, παρατίθενται ορισμένα Προειδοποιητικά σημάδια μιας τοξικής σχέσης:

• Χρησιμοποιεί υποτιμητικούς χαρακτηρισμούς και ύβρεις για σένα.
• Σε απομονώνει από συγγενείς/ φίλους και απαιτεί να περνάς το χρόνο σου μαζί του.
• Έντονη τάση για έλεγχο και χειραγώγηση.
• Επικοινωνεί μαζί σου μόνο όταν σε έχει ανάγκη.
• Σου απαγορεύει να εργαστείς ή σε αναγκάζει να εργαστείς.
• Έντονη ζήλια και κτητικότητα.
• Δεν μπορείς να χαρείς τις στιγμές μαζί του, να χαλαρώσεις και να νιώσεις άνετη.
• Δε σέβεται τη σωματική/ ψυχική σου υγεία.
• Σε εξαναγκάζει σε σεξουαλική επαφή.
• Σε κάνει να φοβάσαι να δώσεις τέλος στη σχέση σας.
• Δεν είναι ικανοποιημένος ποτέ. Θεωρεί πως δεν «δίνεις» αρκετά στη σχέση σας.

 

Με λίγα λόγια, τα άτομα τα οποία βρίσκονται σε μία τέτοια σχέση νιώθουν ότι ο άλλος έχει τον απόλυτο έλεγχο και ορίζει τα πάντα στη ζωή τους. Δεν τον αφήνουν να πάρει μία δική του απόφαση για τίποτα. Αυτό έχει σαν αποτέλεγμα να μην μπορούν να ζήσουν νιώθοντας ελεύθεροι, δημιουργικοί και χαρούμενοι. Τα άτομα αυτά «ρουφούν» όλη την ενέργεια των άλλων και είναι απίστευτα χειριστικά στη συμπεριφορά τους. Επίσης, τα άτομα αυτά δεν εκτιμούν τίποτε από αυτά που εσύ προσφέρεις και δεν είναι ποτέ ικανοποιημένα με όσα και να τους δώσεις- πάντα θα ζητούν κάτι περισσότερο, γεγονός που μπορεί να βάλει τον άλλον στη διαδικασία να αρχίσει να αμφιβάλλει ακόμη και για τον εαυτό του. Είναι άτομα τα οποία απομυζούν κάθε σταγόνα χαράς και ευτυχίας μπορεί να έχεις και γεμίζουν το κεφάλι σου συνέχεια με παράπονα και ανασφάλεια.

 

Τι να κάνεις αν αντιληφθείς ότι βρίσκεσαι σε μία τοξική σχέση

Αυτό που συμβαίνει συχνά είναι μία δυσκολία από πλευράς του ατόμου να αντιληφθεί αυτό που πραγματικά συμβαίνει, ότι δηλαδή μπορεί να βρίσκεται σε μία τοξική σχέση. Σαν να έχει μία άρνηση να δει την πραγματικότητα, την τοξικότητα της σχέσης του. Συνήθως είναι ο περίγυρος ο οποίος εκφράζει τον προβληματισμό του γι’ αυτό που συμβαίνει. Τα ίδια τα άτομα έχουν την τάση να δικαιολογούν το σύντροφό τους για τον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρεται, οπότε δεν μπαίνουν καν στη διαδικασία να προβληματιστούν για τη συμπεριφορά του. Συνήθως, τα άτομα που βρίσκονται σε μία τέτοια σχέση, διακατέχονται από συναισθήματα θλίψης, πίεσης, ασφυξίας, μοναξιάς και νιώθουν ότι ο άλλος τους «ρουφάει» όλη τους την ενέργεια. Αυτό το τελευταίο, η απώλεια της ενέργειας δηλαδή, είναι ένα πολύ κοινό χαρακτηριστικό στις τοξικές σχέσεις. Σε μία υγιή σχέση το άτομο αισθάνεται ελεύθερο να εκφραστεί, να δράσει, να μοιραστεί, να επικοινωνήσει ελε΄θερα τα συναισθήματά του. Υπάρχει εμπιστοσύνη, ειλικρίνεια, σεβασμός στη διαφορετικότητα του άλλου, υπάρχει συναισθηματικό δέσιμο και στήριξη του ενός στον άλλον. Ένα πρώτο βήμα ότι βιώνεις μία τέτοια σχέση, είναι να δεις την πραγματικότητα, να αντιληφθείς δηλαδή ότι η σχέση αυτή δεν είναι μία υγιής σχέση, αλλά μία σχέση που δεν μπορεί να σε πει παρακάτω. Το δεύτερο βήμα ασφαλώς, είναι να βρεις τη δύναμη να φύγεις από αυτή τη σχέση. Μια τέτοια σχέση δεν έχει να σου προσφέρει τίποτα απολύτως, παρά μόνο φόβο,άγχος και ανασφάλεια.

Ας δούμε συνολικά τα κυριότερα χαακτηριστικά μιας τοξικής σχέσης:

• Απομυζούν όλη την ενέργεια και σε εξαντλούν.
• Χρησιμοποιούν σχόλια υποτιμητικά και προσβλητικά.
• Δε σέβονται τις ανάγκες σου.
• Ανάγκη ελέγχου.
• Δημιουργία ενοχών.
• Είναι επιθετικοί, οξύθυμοι και επικριτικοί.
• Δεν αναλαμβάνουν ποτέ την ευθύνη των πράξεών τους.
• Έντονο αίσθημα ζήλιας- κτητικότητα.
• Απομόνωση από συγγενείς/ φίλους.
• Υπάρχει εξάρτηση καιόχι αυτονομία.
• Παραμένουν μαζί από φόβο, μοναξιά και ανασφάλεια.

 

Γιατί να επιλέξει κανείς μία σχέση τοξική;

Το ερώτημα το οποίο προκύπτει είναι γιατί να μπει κάποιος στη διαδικασία να επιλέξει έναν σύντροφο κακοποιητικό- μία σχέση τοξική. Η απάντηση βρίσκεται στις πρώιμες εμπειρίες του ατόμου, στα βιώματα που είχε τα πρώτα χρόνια της ζωής του και στο βαθμό που έχει εγκαθιδρυθεί στο άτομο ένα αίσθημα αυτο-αξίας. Πιο συγκεκριμένα, ένα περιβάλλον παιδικής ηλικίας μη- ενθαρρυντικό (γονείς υποτιμητικοί, ελεγκτικοί, κακοποιητικοί, αυταρχικοί), οδηγεί σε χαμηλή αυτοεκτίμηση και σε ένα αίσθημα ότι «δεν αξίζω», «δεν είμαι ικανός» κα. Αυτό, στην ενήλικη ζωή, έχει σαν αποτέλεσμα τη δυσκολία να εμπιστευτούν άτομα (σε φιλικό/ συντροφικό επίπεδο) και να συνάψουν υγιείς ισότιμες σχέσεις οι οποίες να βασίζονται σεον σεβασμό και στην ασφάλεια. Υιοθετούν συνήθως σχέσεις οι οποίες αναπαράγουν το δυσλειτουργικό μοντέλο που έχουν βιώσει ως παιδιά, δηλαδή μια κακοποιητική σχέση, με υποτίμηση, εξευτελισμό, φόβο και απουσία αληθινής αγάπης, σεβασμού και ασφάλειας.

Από όσα είδαμε παραπάνω, γίνεται σαφές ότι, η κακή εικόνα εαυτού, η οποία διαμορφώνεται στην παιδική ηλικία, προάγει τις εξαρτητικές, σχέσεις, ενώ καλή εικόνα εαυτού προάγει τις υγιείς σχέσεις, το σεβασμό και την αυτονομία. Έτσι, οι ασυνείδητες εγγραφές της βρεφικής- παιδικής ηλικίας, καθορίζουν με ασυνείδητο τρόπο την επιλογή συντρόφου.

Αυτό που απαιτείται είναι αυτογνωσία και προσωπική ανάπτυξη για την αναγνώριση αυτών των μηχανισμών εμπλοκής. Διαφορετικά το άτομο εμπλέκεται σε ένα φαύλο κύκλο.  Συνεπώς, το κύριο συστατικό για την ευτυχία δεν είναι μία τέλεια συντροφική σχέση, αλλά μια υγιής σχέση με τον εαυτό μας. Μόνο τότε θα νιώθουμε γεμάτοι, ολοκληρωμένοι και συνεπώς πιο ήρεμοι έτσι ώστε να είμαστε ανοιχτοί να συνδεθούμε με τον άλλον που έχουμε δίπλα μας.

–

Έλα μαζί μας σε ένα μοναδικό ταξίδι συνάντησης με Εσένα!

Βιωματικό Εργαστήρι Αυτογνωσίας ‘’Όταν Συνάντησα Εμένα!’’

…με την Ανδριάννα Γεροντή

Ανασυνδυασμένη – Εκλεκτική Συμβουλευτική