Η ομοφυλοφιλία ορίζεται ως το ερωτικό ενδιαφέρον, η έλξη, η προτίμηση για άτομα του ίδιου φύλου (Χουντουμάδη & Πατεράκη, 2008). Σύμφωνα με έρευνες περίπου το 40% των ανδρών της Αμερικής είχε κατά ή μετά την εφηβεία μια ομοφυλοφιλική εμπειρία, συνήθως αμοιβαίο αυνανισμό. Σχετικά με τις γυναίκες το συγκεκριμένο ποσοστό περιορίζεται στο μισό. Αποκλειστικά ομοφυλοφιλικές σχέσεις αναπτύχθηκαν σε ποσοστό 4% των ανδρών και 2% των γυναικών.
Σε πρόσφατη έρευνα για την «ψυχοσεξουαλική ανάπτυξη και συμπεριφορά των Ελλήνων φοιτητών», το ποσοστό των φοιτητών που είχαν κάποια ομοφυλοφιλική σεξουαλική εμπειρία ήταν 4%
Έρευνες δείχνουν ότι συχνά παρουσιάζονται ομοφυλοφιλικές τάσεις και σε σεξουαλικά ετερόφυλους. Ένα αντίστοιχο ποσοστό αναφέρει ότι είχε σεξουαλικές εμπειρίες με άτομα του ίδιου φύλου κατά τη διάρκεια της ζωής του, ενώ ένα μεγαλύτερο ποσοστό ετεροφυλόφιλων έχει συχνά ομοφυλοφιλικές φαντασιώσεις.
Μέχρι το 1980 το DSM καταχωρούσε την ομοφυλοφιλία στις ψυχικές διαταραχές. Σήμερα θεωρείται απλώς ως εκδήλωση συγκεκριμένης σεξουαλικής προτίμησης. Η στάση των διαφόρων κοινωνιών απέναντι στην ομοφυλοφιλία ποικίλλει από απόλυτα αρνητική και επικριτική μέχρι αρκετά ανεκτική, όπως η ελεύθερη συμβίωση.
Εκτός από την κατηγορία των αποκλειστικά ομοφυλόφιλων υπάρχουν και άλλες κατηγορίες.
Τι είναι η περιστασιακή ομοφυλοφιλία;
Ο όρος «περιστασιακοί ομοφυλόφιλοι» αφορά τις καταστάσεις που η ετεροφυλόφιλη συντροφιά είναι αδύνατη ή ανύπαρκτη, όπως στη φυλακή. Το αν τα συγκεκριμένα άτομα γίνουν ομοφυλόφιλοι, εξαρτάται από τον τρόπο που θα ενσωματώσουν ψυχικά αυτές τις εμπειρίες αλλά και από τη ψυχοσύνθεσή τους.
Τι είναι η αμφιθυμική ομοφυλοφιλία;
Οι «αμφιθυμικοί ομοφυλόφιλοι» υποκινούνται από ποικίλα κίνητρα. Σε αυτήν τη κατηγορία ανήκουν: α) Ο «αντισταθμιστικός ομοφυλόφιλος» που με την ομοφυλόφιλη συναναστροφή αναπληρώνει τα συναισθήματα ή τις σεξουαλικές αποτυχίες που γνώρισε στις ετεροφυλοφιλικές σχέσεις, β) Ο «φιλήδονος» που δεν ενδιαφέρεται για το φύλο του ερωτικού συντρόφου. Μοναδική του επιδίωξη είναι η άμεση ικανοποίηση της επιθυμίας του οργασμού, γ) Οι «εκδιδόμενοι αμφιθυμικοί ως προς το φύλο» που εκδίδονται χρησιμοποιώντας συνήθως τις ομοφυλόφιλες κλίσεις τους προκειμένου να αποκομίσουν χρηματικά οφέλη ή άλλα ανταλλάγματα και συχνά έχουν προσωπικότητα με ψυχοπαθητικά χαρακτηριστικά, δ) Οι «κατά προτίμηση ομοφυλόφιλοι» που επιδεικνύουν τις ετεροφυλόφιλες σχέσεις τους, ενώ πραγματικά επιθυμούν ερωτικούς δεσμούς με νεαρά ή και ανήλικα άτομα.
Τελικά η ομοφυλοφιλία είναι επιλογή;
Οι μηχανισμοί για την ανάπτυξη ενός συγκεκριμένου σεξουαλικού προσανατολισμού παραμένουν ασαφείς. Τα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι δεν είναι μια επιλογή, που σημαίνει ότι τα άτομα δεν επιλέγουν να είναι ομοφυλόφιλα ή ετερόφυλα. Πιθανή είναι η πολυπαραγοντική αιτίαση της ομοφυλοφιλικής συμπεριφοράς, με το σεξουαλικό προσανατολισμό να μην καθορίζεται από μόνο ένα παράγοντα αλλά από το συνδυασμό γενετικών, ορμονικών και περιβαλλοντικών επιδράσεων.
Τι ρόλο παίζει η οικογένεια;
Τα τελευταία χρόνια οι ειδικοί ασπάζονται όλο και περισσότερο τις θεωρίες που βασίζονται στο βιολογικό υπόβαθρο, ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι υπάρχουν ερευνητικά στοιχεία που αφορούν αυξημένα ποσοστά σε οικογένειες με κάποιον γονέα ομοφυλόφιλο χωρίς όμως να μπορούν να αποκλείσουν τα περιβαλλοντικά αίτια.
Πολύ συχνά, στα ομοφυλόφιλα άτομα διαπιστώνονται τραυματικά γεγονότα σεξουαλικής φύσεως μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον ή στο ευρύτερα κοινωνικό.
Στα πιθανά χαρακτηριστικά της οικογένειας προέλευσης του ομοφυλόφιλου άντρα, συνήθως περιλαμβάνονται μια ασφυκτικά κοντινή-δεσμευτική, δυναμική και σαγηνευτική μητέρα που υποτιμά και επιβάλλεται σε ένα παθητικό ή εχθρικό πατέρα ή ένα πατέρα που απουσιάζει είτε πραγματικά είτε συναισθηματικά. Έτσι εμποδίζεται η ταύτιση του αγοριού με τον πατέρα που δε γίνεται αποδεκτός καθώς δεν εμπνέει το αγόρι και παράλληλα παραμονεύει ο φόβος απώλειας της αγάπης της μητέρας ή οποία φοβάται μην του συμπεριφερθεί ανάλογα με τον πατέρα. Αντίθετα διευκολύνεται η ταύτιση του αγοριού με τη μητέρα.
Σε σύγχρονες έρευνες έχει παρατηρηθεί μια αξιοπρόσεκτη συνάφεια ανάμεσα στην ομοφυλοφιλία ως τάση ή και συμπεριφορά – πράξη και στην αυταρχική συμπεριφορά του πατέρα.
Σχετικά με τη γυναικεία ομοφυλοφιλία η ασυνείδητη ταύτιση με το πατέρα για να αγαπήσει τη μητέρα όπως αυτός ή καλύτερα από εκείνον, θεωρείται υπαίτια. Πρόσφατες μελέτες σε μεγάλο ομοφυλόφιλο και ετεροφυλόφιλο πληθυσμό δείχνουν ότι η ομοφυλοφιλία δε σχετίζεται με παθολογικά στοιχεία της προσωπικότητας ή με αυξημένη συναισθηματική ευαισθησία ή με κοινωνική δυσλειτουργία.
Σήμερα θεωρείται ότι το φάσμα της ψυχοπαθολογίας που εντοπίζεται στους ομοφυλόφιλους είναι τόσο ευρύ όσο και αυτό που εντοπίζεται στους ετεροφυλόφιλους. Η ομοφυλοφιλία δεν πρέπει να συγχέεται με τη διαταραχή ταυτότητας του φύλου, που ξεκινάει στη παιδική ηλικία και αφορά την υποκειμενική αίσθηση του παιδιού ότι ανήκει στο άλλο φύλο.
Ομοφυλοφιλία στην εφηβεία
Η ομοφυλοφιλική δραστηριότητα στην εφηβεία είναι περισσότερο συχνή από ότι στην ενήλικη ζωή. Χαρακτηρίζει τις εφηβικές ανησυχίες, τον πειραματισμό, ταυτόχρονα με το ξύπνημα των αισθήσεων και την ανάπτυξη της σωματικής ικανότητας για σεξουαλική πράξη. Κάποιοι προχωρούν σε ερωτικές περιπτύξεις και πράξεις. Αυτές οι ενέργειες τους προκαλούν έλξη και παράλληλα ντροπή, ανησυχία ή ενοχή. Αυτή η έλξη παρατηρείται μερικές φορές στην αρχή της εφηβείας, προκαλώντας ερωτήματα στον έφηβο αναφορικά με το σεξουαλικό του προσανατολισμό. Συνήθως, σταδιακά μέχρι το πέρας της εφηβείας, ο έφηβος συνάπτει σχέσεις με το άλλο φύλο. Στην ενήλικη ζωή ένα μικρό ποσοστό από αυτούς τους εφήβους γίνονται ομοφυλόφιλοι.
Μερικές φορές οι φαντασιώσεις μπορεί να λειτουργούν εκτονωτικά, χωρίς να δείχνουν προτιμήσεις, δηλαδή κάτι που είναι κοινωνικά απαγορευμένο πιθανώς να εμφανίζεται σε μία φαντασίωση. Τα σεξουαλικά παιχνίδια και οι αμοιβαίοι αυνανισμοί μεταξύ των ομόφυλων εφήβων γενικά ερμηνεύονται ως επιθετική αντίδραση στο φόβο της σύναψης σχέσης με το άλλο φύλο παρά ως ένδειξη πραγματικής ομοφυλόφιλης συμπεριφοράς. Ωστόσο, σημαντική είναι η συχνότητα των συγκεκριμένων πειραματισμών που πιθανώς αποτελεί ένδειξη σαφούς ερωτικής προτίμησης
Συχνά οι γονείς σοκάρονται όταν μαθαίνουν ή υποπτεύονται ότι το παιδί τους εκδηλώνει ερωτικό ενδιαφέρον προς άτομα του ίδιου φύλου. Μερικές φορές ο ένας γονέας επιρρίπτει ευθύνες στον άλλον ή κατηγορεί τον εαυτό του αναφορικά με τις πρακτικές ανατροφής που ακολουθήθηκαν.
Μύθοι σχετικά με πρακτικές διαπαιδαγώγησης που μπορεί να συμβάλλουν στην εμφάνιση της ομοφυλοφιλίας είναι:
- Αν τα αγόρια παίζουν με κοριτσίστικα παιχνίδια έχουν περισσότερες πιθανότητες να γίνουν ομοφυλόφιλοι
- Αν κάνουν παρέα με κορίτσια
- Αν βοηθούν στις οικιακές δουλειές
- Αν ασχολούνται με το μαγείρεμα
- Αν βλέπουν ομοφυλόφιλους σε τηλεοπτικά προγράμματα
- Παρόμοιες θεωρήσεις δεν ισχύουν ούτε για τα κορίτσια
Ενοχές για τον σεξουαλικό τους προσανατολισμό
Πολλοί ομοφυλόφιλοι ενοχλούνται από το σεξουαλικό τους προσανατολισμό, με αποτέλεσμα την αναζήτηση ψυχοθεραπευτικής παρέμβασης. Ο ομοφυλόφιλος συχνά επισκέπτεται τον ειδικό για προβλήματα άγχους ή κατάθλιψης και ενοχής, που σχετίζονται με την ομοφυλοφιλία. Αυτά αφορούν κυρίως τις αντιδράσεις των γύρω του, προβλήματα σχέσεων και ενδοψυχικών συγκρούσεων που αντιμετωπίζει.
Πηγή: https://boro.gr/272649/mythoi-kai-alitheies-gia-tin-omofylofilia/
–
Ανδριάννα Γεροντή
Ανασυνδυασμένη – Εκλεκτική Συμβουλευτική
Ήθελες πάντα να ασχοληθείς με την ψυχολογία;
Ποτέ δεν είναι αργά!
Σπούδασε Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας
Μετεκπαίδευση στην Ανασυνδυασμένη – Εκλεκτική Συμβουλευτική